26 Şubat 2014 Çarşamba

Bitcoin nedir?

Bitcoin 2009 yılında Satoshi Nakamoto takma ismini kullanan kimliği belirsiz kişi veya kişilerce yaratılan elektronik para biriminin adıdır. Bitcoin dünya üzerindeki tek elektronik para birimi değil ama bu tip paranın en popüler ve bilineni. Alım-satım işlemleri ve kullanımı için bankaya ya da herhangi bir aracıya gerek duymayan ve de herhangi bir merkez bankasının kontrolünde olmayan bu para birimi eskiden internetten illegal şeyler almak için kullanılıyorken popülerleşmesi ile gittikçe daha fazla satıcı tarafından kabul görüyor.

Bitcoin kullanmanın en önemli avantajı uluslararası ödemelerin bitcoin ile çok ucuz olması. Diğer bir avantajı da mal ve hizmetleri tamamen kimliğiniz gizli olarak almanıza olanak vermesi. Aslında her bitcoin kullanılan işlemin kaydedildiği genel bir log var ama buraya yapılan kayıtlarda sadece dijital bitcoin cüzdanı numarası bulunuyor ve cüzdanın sahibine dair bir bilgi yer almıyor (zaten bu nedenle ilk çıktığında uyuşturucu gibi illegal ürünlerin alımında popülerdi). Kredi kartı gibi işlem ücreti falan da olmadığından hızla popülerleşiyor.

Bugün bitcoin'in ticari kullanımı, spekülasyon adına kullanımına göre oldukça düşük. Bitcoin destekçileri ise ilerde bu yeni para biriminin elektronik alışveriş işlemlerinde yoğun olarak kullanılacağını düşünüyorlar.

Bitcoin'in Tarihçesi
Bitcoin kelimesi ilk olarak 2008 yılında Satoshi Nakamoto takma adıyla yayınlanan bir makalede geçiyor. 2009 yılında ise açık kaynak kodlu bitcoin cüzdanı Bitcoin-Qt'nin ve ilk bitcoinlerin piyasaya sürülmesi ile bitcoin kullanılır hale gelmiş. İlk zamanlarda bazı teknik problemlerle uğraşılmış mesela sonsuz sayıda bitcoin basılmasına izin veren bir bug gibi.

Bitcoin'in temel prensibi miktarı kısıtlı bir digital mal yaratmak. Burada kısıtlılık kompleks matematiksel algoritmalar ile sağlanıyor. Nakamoto'nun algoritmaları piyasaya sürülecek tüm bitcoinlerin miktarını 21 milyon ile sınırlıyor (bu rakama 2040'ta ulaşılacak).

Bitcoin satın almak
Bitcoin satın almak için birkaç alternatifiniz var. Bunlardan ilki bir Bitcoin Borsası (Bitcoin Exchange). Bunlardan en büyüğü geçen hafta bir yazılım hatası sonucu müşterileri adına tuttuğu milyonlarca dolarlık bitcoin’i hackerlara çaldırıp iflas eden Mt. Gox idi. Mt. Gox’un başına gelen olay her ne kadar Bitcoin’e olan güveni sarsacak olsa da aslında burada problem Bitcoin’den çok bitcoin alım-satımına aracılık eden amatörler. Mt. Gox’un iflas etmesi muhtemelen yavaş yavaş olmakta olan profesyonel ve kurumsal firmaların bu para biriminin dolaşımını amatörlerden alması sürecini hızlandıracak.

Bitcoin satın almak için ikinci seçeneğiniz ise bitcoin sahibi birinin size transfer yapması. Kişiler bitcoinlerini sanal cüzdanlarda tutabiliyor ve cep telefonu ya da bilgisayar uygulamaları kullanarak birbirlerine para gönderebiliyorlar.

Bitcoin logosu


Bitcoin Madenciliği (Bitcoin Mining) 

Bitcoin elde etmenin tek yolu satın almak değil. Bilgisayar yardımı ile karmaşık matematik problemleri çözerek bitcoin mining yapılabiliyor ve her 10 dakikada bir o 10 dakikanın kazananı 25 bitcoin “çıkarmış” oluyor. Anlamadınız değil mi? Biraz açalım ve bu arada da bitcoin mining nedir sorusunu da cevaplayalım.
Bitcoin elektronik bir para birimi demiştik ya. Aslında bitcoin tam olarak bir elektronik şifreli para birimi (kripto para birimi). Bu para birimi açık kaynaklı bitcoin protokolü diye bir protokole uygun çalışıyor. Bu protokolün çözmesi gereken en önemli sorun “çifte harcama problemi” yani double spending problem. Kısacası her bir bit coin biriminden tüm dünyada sadece bir adet olmalı. Bunu sağlamak herşeyin kopyalayıp çoğaltıldığı sanal ortamda hele hele bitcoin gibi merkezi bir otoritesi olmayan dağınık bir sistemde hiç de kolay değil.

Her 10 dakikada bir 25 adet bitcoin sanal madenden çıkarılabiliyor. Bu 25 adet bitcoini ise o zamanın kompleks problemini ilk çözen alıyor.

Bir buçuk sene öncesine kadar hemen hemen tüm madenciler, evinde kurduğu sıradan bilgisayar sistemi ile bir sonraki 25 adet bitcoini kazanmaya çalışan inek bilgisayarcılardan oluşurken bugün bu işi yapan ve özelleşmiş güçlü bilgisayarla dolu bilgisayar odaları olan şirketler var. Gerekli yatırımı yapıp hala kendi madenciğinizi yapma şansınız var ama iyi bir yatırım yapmalısınız. Ya da piyasada bu işi sizin yerinize yapan şirketlerden birine yatırım yapıp çıkarılan bitcoinlerden pay almanız da mümkün.

Bitcoin piyasaya çıktığından beridir 12.4 milyon bitcoin (bugünkü değeri ile 6.2 milyar dolar) madenden çıkarılmış. Blok ödül miktarı olan 25 bitcoin, 2017'de 12.5'e düşecek ve ondan sonra da her 4 yılda bir yarı yarıya azalacak. Eğer bitcoin o yılları görürse piyasada 21 milyon bitcoin olacak.

Bitcoin Cüzdanı (Bitcoin Wallet)
Elinize geçen bitcoinleri dijital bitcoin cüzdanınızda (digital bitcoin vallet) tutabiliyorsunuz. Bu “cüzdanlar” aslında sanal banka hesapları gibi çalışıyor. Bu hesaplara para havale edip bu hesaplardan başka hesaplara para aktarabiliyorsunuz. Kanada ve Hong Kong’da bu hesaplardan normal para çekebileceğiniz birkaç ATM bile mevcut.

Bitcoin cüzdanlarınızın banka mevduatları gibi devlet garantisinde olmadığını belirtmeye gerek yok sanırım.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder